Hormonale substitutietherapie bij menopauze
De meeste vrouwen hebben voordeelmet een substitutietherapie, net zoals een leesbril nuttig is vanaf een zekere leeftijd.
Hét probleem is het ‘schoenwinkel’ syndroom: ze verkopen allemaal schonen maar enkel van hun winkel. Artsen geven geen therapie die se niet of onvoldoende kennen
Geen atrofie van de eind-organen
- geen droge schede
- geen borstatrofie
- minder droge ogen
Minder kankers
- 50% minder darmkankers
- 50% minder baarmoederlichaam kankers (tenzij oestrogenen alleen genomen worden)
- geen effect op baarmoederhalskanker
- geen effect op eierstokkanker maar wel een verminderde mortaliteit
Vrouwen met hormonen leven langer
- Vrouwen met eierstokken leven langer
Positieve herseneffecten
- Minder vapeurs en zweten.
- Minder depressiviteit
- minder seksuele problemen
- beter slapen
- Positief effect op de cognitieve functie bv geheugen
- Minder kans op Alzheimer
Borstkanker
- Oestrogeen-hormoon versnelt de groei met als gevolg :
- een 8 jaar vroegere diagnose
- een minder agressieve kanker met een mindere mortaliteit.
- Niet meer borst kankers
- Er zijn mij geen argumenten bekend dat oestrogenen borstkanker doet ontstaan
- Belangrijk is dat tussen ontstaan en ontdekking er gemiddeld 20 jaar
- versnelde groei betekent wel dat de eerste 10 jaar er meer kankers ontdekt worden bij vrouwen die hormonen nemen (odds ratio : 1.25)
Positieve effecten op het steunweefsel
- geen osteoporose
- minder rimpels
- minder bekkenbodemverzakkingen en urine-incontinentie ,
- minder spier en gewrichtspijnen
- minder dunne huid
Gunstige cardiovasculaire effecten
- 50% minder infarcten
zo substitutie genomen wordt vanaf de menopauze. Na een onderbreking van meer dan 5 jaar is er geen effect meer. Vergelijk met een plant zonder water gedurende langere tijd
Nadelen
Trombose stijgt van 2/10.000 naar 4/10.000 (orale kontraceptie 6/10.000)
Oestrogeen alleen : meer baarmoederlichaalkanker
te gebruiken om eslisboom voor de menopauze patiënt
- Ik wens hormonen owv de voordelen
- Hoeveel beter een normale dosis ter vervanging van de eigen hormonen dan een lage dosis als behandeling van kwaaltjes
- Met of zonder menstruatie ? te bespreken
- Hoelang : er is geen medische reden om te stoppen (zolang er geen reden is geen leesbril te begruiken) Na 85 jaar kan men door groeivertraging borstkankers verminderen.
- Welke hormonen zijn geschikt voor mij : dit is kennis gestuurde individualisering
- Welke onderzoekingen :
- niet meer dan normaal
- Voor de tweejaarlijkse mammografie is het nuttig gedurende een korte periode hormonen te stoppen, zodat de borsten minder dens en beter beoordeelbaar worden.
individueel Hormonale substitutie: waarom is er zoveel weerstand ?
- Gebrek aan kennis bij artsen en media.
- halve informatie de cardioloog voor het hart; de bot specialist, …de oncoloog…de voedingsspecialist, de psycholoog enz . Weinigen zien hte volledige plaatje, bv dat vrouwen met ovaria langer leven
- Terreur van borstkanker. Omdat borstkankers sneller groeien met hormonen worden er meer (OR : 1.25) gevonden. Kort door de bocht lijkt dit als meer borstkankers.
- De vrees tegen de natuur in te gaan : Bij de zoogdieren in de natuur is er geen menopauze., maar wel in de dierentuin en bij huisdieren (voeding, behuizing en de veearts). Dit is nonsens: dieren dragen ook geen bril.
- Goed nieuws is geen nieuws : negatieve berichten komen in de media, positieve niet
- Vooral : Onvoldoende kennis van endocrinologie om te individualiseren
-
- Elke vrouw is verschillend
- De biologische beschikbaarheid of bioavailability is variabel met een factor 4 van vrouw tot vrouw. Daarom zijn standaard preparaten enkel geschikt zijn voor de gemiddelde vrouw. Daarom moet de dosis worden aangepast. Standaard preparaten zijn doorgaans (te) laag gedoseerd uit voorzichtigheid
- De mythe: zo weinig hormonen als mogelijk of fyto-oestrogenen
- De kanker terreur . Vrouwen met een borstkanker krijgen als onderhoudsbehandeling anti-oestrogenen om de tumorgroei te vertragen en het tumorvrij interval te verlengen. Vandaar de perceptie dat oestrogenen slecht zijn voor kanker. Bij recidieven is er wel een meer agressieve tumor.
Belgische geschiedenis van hormonale substitutietherapie na meopauze
In 1981 startte ik in Leuven de eerste menopauzekliniek op het Europese vasteland. Hormonen werden na de menopauze gegeven als vervanging van de normale secretie van de eierstokken (zoals insuline bij diabetes,) . De voordelen waren en zijn dat men zich beter voelde, met minder warmteopwellingen en depressiviteit. Bovendien leerde men in de volgende jaren dat oestrogenen de beste preventie is van osteoporose en dat er 50% minder hart en bloedvatenziekten zijn zonder toename van borstkanker. Uit deze gegevens berekende men dat de mortaliteit zou verminderen met 100 vrouwen /100.000/ jaar. Mid jaren 90 is er veel ongerustheid in de media na de WHI studie. Dit is onterecht omdat de studie gebeurde bij zwaarlijvige Amerikaanse vrouwen die meer dan 10 jaar geen hormonen genomen hadden .