Voordelen en nadelen van hormonale substitutietherapie bij menopauze
Bijna alle vrouwen hebben voordeel aan een substitutietherapie; net zoals vanaf een zekere leeftijd een leesbril nuttig wordt.
voordelen van Hormonale substitutietherapie na menopauze
Geen atrofie van de eind-organen
- geen droge schede
- geen borstatrofie
- minder droge ogen
Minder kankers
- 50% minder darmkankers
- 50% minder baarmoederlichaam kankers (tenzij oestrogenen alleen genomen worden)
- geen effect op baarmoederhalskanker
- geen effect op eierstokkanker
Vrouwen met hormonen leven langer
- Vrouwen met eierstokken leven langer
Positieve herseneffecten
- Minder vapeurs en zweten.
- Minder depressiviteit
- minder seksuele problemen
- beter slapen
- Positief effect op de cognitieve functie bv geheugen
- Minder kans op Alzheimer
Borstkanker
- Oestrogeen-hormoon versnelt de groei met als gevolg :
- een 8 jaar vroegere diagnose
- een minder agressieve kanker met een mindere mortaliteit.
- Niet meer borst kankers
- Er zijn mij geen argumenten bekend dat oestrogenen borstkanker doet ontstaan
- Belangrijk is dat tussen ontstaan en ontdekking er gemiddeld 20 jaar
- versnelde groei betekent wel dat de eerste 10 jaar er meer kankers ontdekt worden bij vrouwen die hormonen nemen (odds ratio : 1.25)
Positieve effecten op het steunweefsel
- geen osteoporose
- minder rimpels
- minder bekkenbodemverzakkingen en urine-incontinentie ,
- minder spier en gewrichtspijnen
- minder dunne huid
Gunstige cardiovasculaire effecten
- 50% minder infarcten
zo substitutie genomen wordt vanaf de menopauze. Na een onderbreking van meer dan 5 jaar is er geen effect meer. Vergelijk met een plant zonder water gedurende langere tijd
Nadelen
Trombose stijgt van 2/10.000 naar 4/10.000 (orale kontraceptie 6/10.000)
Oestrogeen alleen : meer baarmoederlichaalkanker
Beslisboom voor de menopauze patiënt
- Ik wens hormonen owv de voordelen
- Hoeveel ? vervanging van de eigen hormonen of behandeling van kwaaltjes
- Met of zonder menstruatie ?
- Hoelang : strikt is er geen reden ooit te stoppen (zolang als men een bril nodig heeft om te lezen) Na 85 jaar kan men door groeivertraging borstkankers verminderen.
- Welke hormonen zijn geschikt voor mij : dit is kennis gestuurde individualisering
- Welke onderzoekingen :
- niet meer dan normaal
- Voor de tweejaarlijkse mammografie is het nuttig gedurende een korte periode hormonen te stoppen, zodat de borsten minder dens en beter beoordeelbaar worden.
Hormonale substitutietherapie na menopauze : waarom zoveel weerstand ?
- Gebrek aan kennis en overzicht bij artsen en media.
- deelinformatie wanneer een niet menopauze specialist zijn specialiteit bespreekt : de bot specialist, de cardioloog, de oncoloog, de voedingsspecialist, de psycholoog enz .
- Terreur van borstkanker. Omdat borstkankers sneller groeien worden er meer (OR : 1.25) gevonden. Kort door de bocht lijkt dit als meer borstkankers.
- De vrees tegen de natuur in te gaan : Bij de zoogdieren in de natuur is er geen menopauze., maar wel in de dierentuin en bij huisdieren, d.w.z. met voeding, behuizing en de veearts. Vandaar de uitdrukkingen “de vrouw overleeft haar ovaria”.
- Goed nieuws is geen nieuws : negatieve berichten komen in de media
- Onvoldoende kennis van endocrinologie om te individualiseren .
- Elke vrouw is verschillend
- Wisselende biologische beschikbaarheid of bioavailability. met een factor 4 van vrouw tot vrouw. Daarom moet de dosis worden aangepast terwijl standaard preparaten enkel geschikt zijn voor de gemiddelde vrouw.
- Standaard menopauze preparaten zijn (te) laag gedoseerd zodat geschikt voor zoveel mogelijk vrouwen in menopauze
- Zo weinig hormonen als mogelijk of fyto-oestrogenen
- Oncologie vertekent de perceptie. Vrouwen met een borstkanker krijgen als onderhoudsbehandeling anti-oestrogenen om de tumorgroei te vertragen en het tumorvrij interval te verlengen. Vandaar de perceptie dat oestrogenen slecht zijn voor kanker. Bij recidieven is er wel een meer agressieve tumor.
Belgische geschiedenis van hormonale substitutietherapie na meopauze
In 1981 startte ik in Leuven de eerste menopauzekliniek op het Europese vasteland. Hormonen werden na de menopauze werden gegeven als vervanging van de normale secretie van de eierstokken en vergelijkbaar met het nemen van insuline bij diabetes, of het dragen van een leesbril als onze ooglens harder wordt door de leeftijd. De voordelen waren en zijn dat men zich beter voelde, met minder warmteopwellingen en depressiviteit. Bovendien leerde men in de volgende jaren dat oestrogenen de beste preventie van osteoporose waren, en dat de kans op hart en bloedvatenziekten daalde met 50%, terwijl het relatief risico op borstkanker 1.35 was. Uit deze gegevens berekende men dat de mortaliteit zou verminderen met 100 vrouwen /100.000/ jaar. Mid jaren 90 is er veel ongerustheid gezaaid in de media na de WHI studie. Samengevat vind men bij zwaarlijvige Amerikaanse vrouwen die meer dan 10 jaar geen hormonen genomen hebben geen positief effect op hart en bloedvaten terwijl alle andere voordelen geconfirmeerd werden.