Kwaliteit van Chirurgie is niet gelijk voor iedereen
De recente discussie over erelonen in UZ Gasthuisberg en kwaliteit van chirurgie raakt een taboe over kwaliteit van geneeskunde 
in België. Het is een dogma dat de kwaliteit voor iedereen dezelfde is. Officieel zijn alle chirurgen met diploma even bekwaam.
Dit is een ideologische maar onjuiste stelling.De kwaliteit van chirurgie en van diagnose is erg verschillend; vooral in chirurgie is dit duidelijk. De onderstaande voorbeelden zijn onvolledig en bewust beperkt tot die aspecten waarover ik publiceerde en/of voordrachten hield.
Kwaliteit is verschillend
“Men herkent maar wat men kent”. Dit is zeer goed aangetoond voor de diagnose van endometriose. Zelfs vrij grote letsels van diepe endometriose worden vaak gemist bij klinisch onderzoek. Zonder ervaring zal de meerderheid van kleinere diepe endometriose noduli t.h.v. het sigmoid gemist worden.
‘De beste techniek in chirurgie is deze waarmee men vertrouwd is ”, is een veelgehoorde stelling op voordrachten. Dit is nonsens. Indien een techniek aangetoonde voordelen heeft moet men deze toepassen. Dir is waar voor laparoscopische chirurgie in het algemeen. Als voorbeeld: de behandeling van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap heeft veel voordelen t.o.v. van de klassieke laparotomie. En toch krijgen nog veel vrouwen een grote insnede met vaak het verwijderen van de eileider omdat degene die van wacht is het laparoscopisch niet kan.
“Me doet maar wat men kan” Ondanks de aangetoonde voordelen van een laparoscopische hysterectomie gebeurt anno 2018 not 70% van de hysterectomies met een brede incisie. Het zou best zijn dat de patiënt zich bewust is dat ‘medico-legaal’ en dus ook voor informed consent, enkel de gemiddelde zorg telt en niet de beste zorg.
De duur van de ingreep varieert met ervaring en skills. Een laparoscopische hysterectomie voor een baarmoeder van minder dan 500 gram door een ervaren laparoscopist duurt gemiddeld 1 uur. Dezelfde ingreep door een assistent in opleiding duurt doorgaans 2-3 uur of langer. Kwaliteit is niet dezelfde als men weet dat postoperatieve vergroeiingen en de duur van het postoperatief herstel toenemen met de duur van de ingreep. Ook de hoeveelheid bloedverlies, en de near-missers, om te zwijgen over de herstelde fouten , zijn erg verschillend.
Kwaliteit mag niet gekend zijn.
Videoregistratie is de enige manier om kwaliteit van chirurgie bij de individuele patiënt te beoordelen. Zoals jaren geleden geschreven verhoogt videoregistratie de kwaliteit en vermindert het de kostprijs. Videoregistratie zou daarom een verplichting moeten zijn voor terugbetaling. En toch gebeurt dit niet. De artsen vrezen gecontroleerd te worden en big brother toestanden ; de universiteiten vrezen dat het duidelijk zou worden dat niet - universitaire chirurgen soms beter zijn.
Geen fysieke controle zoals piloten. Eenmaal erkend als gynecloog/chirurg mag men en vinger verliezen, zelfs twee én een oog : er is niets dat verhindert dat men verder opereert
Besluit
De gemiddelde kwaliteit van de chirurgie door een assistent in opleiding zal gewoonlijk lager zijn dan die van een ervaren chirug. Ook tussen de erkende chirurgen zijn er grote verschillen in kwaliteit.
Dit niet willen zien is het zonlicht niet erkennen.
Het waarom vraagt een breder maatschappelijk debat.
Philippe R. KONINCKX,
Prof em OBGYN KULeuven Belgium, Univ of Oxford-Hon Consultant, UK, Univ
Cattolica, Roma, Moscow State Univ.