Symptomen en diagnose van Endometriose
Minstens 4 verschillende letsels :Subtle, oppervlakkige, chocoladekysten en diepe endometriose
Symptomen van endometriose Klinisch onderzoek en echografie andere onderzoekingn Laparoscopie Delay in diagnose Vergissingen
De prevalentie en symptomen wisselen volgens het type van endometriose
| Oppervlakkige letsels | Subtle letsels | in 80% van vrouwen | geen pijn | geen infertiliteit |
| Typische letsels | in 30-50% | pijn + in 50% | infertiliteit ?? | |
| Ovariële endometriose | Kystische Ovariële endo | in 15-20% van vrouwen | pijn ++ in 70% | infertiliteit +++ |
| Vast weefsel Tumoren | Diepe endometriose | in 5% of minder | pijn +++ in 95% | infertiliteit ??? |
Veel lichte vormen en weinig ernstige vormen
Oppervlakkige endometriose met weinig klachten is zeer frequent en er zijn dus veel dokters die dit aankunnen.
Diepe endometriose is eerder zeldzaam, met veel pijn en moeilijke chirurgie. Er zijn weinig ‘pelvische chirurgen’ met ervaring . .
stap1: Vermoeden van endometriose op basis van symptomen+klinisch onderzoek+echografie
Symptomen
Endometriose geeft pijn
- ++++ voor diepe endometriose in 95%
- +++ voor cystische ovariële endometriose in 80%
- variabel bij typische endometriose in 50%
- zeldzaam pijn bij subtle endometriose
- peritoneale pockets onduidelijk
Bij vrouwen met pijn
- 50% heeft typische letsels
- zo veel pijn meer cystische and diepe endometriose
Endometriose als oorzaak van infertiliteit
- +++ for cystische ovariële endometriose
- + for typische and diepe endometriose
- subtle of microscopische endometriose : ?
- adenomyose - pockets : variabel effect
Bij vrouwen met infertiliteit
- 50% heeft typische endometriose
Conclusies
- vrouwen met pijn of infertiliteit : 50% hebben endometriose
- Andere symptomen worden vaak vermeld maar zoner evidentie. bv hevig bloedverlies of nausea of ….
Type van endometriose pain
- gewoonlijk dysmenorrhea
- soms chronische pijn
- diepe dyspareunie suggereert lage diepe of cystische ovariële endometriose.
Localizatie van endometriose pijn
- hypogastrische pijn uitstralend naar de rug ;
- pijn uitstralend naar de voorkant van de dij suggereert cystische ovariële endometriose
- uitstraling naar het perineum is pathognomoniisch voor diepe endometriose
- dyschesia, tjdens de menstruatie, of bloed bij stoelgang tijdens de menses of cyclische diarree/constipatie zijn suggestief vroor diepe endo.
- Urinaire symptomen als dikwijls plassen, urgency, blaas pijn, of bloed bij de urineand wijst op blaas endometriose
- Ureter pijn bij invasie van de ureter .
stap2: Klinisch onderzoek, beeldvoming en andere onderzoeken
Klinisch onderzoek 
- Subtle wordt nooit gevoeld.
- Typische endometriose wordt soms gevoeld als shots
- Cystische ovariële Endometriose wordt gevoeld zo groter dan 34 cm .
- Deep Endometriosis : detecteert enkel de grotere en lagere diepe endometriose; tijdens de menstruatie een beetje meer (zie onze artikels van de jaren 90)
Een negatief klinisch onderzoek kan NOOIT endometriose uitsluiten
Ultrasonografie
- de keuzemethode voor de diagnose van cystisch ovariële endometriose
- nutteloos voor oppervlakkige endometiose
- de accuraatheid van diepe endometriose is meer dan 90% voor de grotere en lage letsels
- voor meer info lees artikels van experten als Prof D. Timmerman van Leuven, Dr C. Exacoustos, Rome, and Dr Bazot, Parijs of de review van Van Holsbeke et al
Een negatieve echografie kan NOOIT endometriose uitsluiten
Conclusies
- Een endometrioma, wordt gediagnosticeerd met echografie in meer dan 95% maar met een risico van vals positieven in meer dan 3%
- Echografie moet worden geinterpreteerd in de klinische context en wordt daarom best uitgevoerd door of in samenwerking met de chirurg.
- Kwaadaardigheid ? 3% van de endometrioma’s na de menopause zijn kwaadaardig.
andere onderzoeken als Cat-scan, Colonoscopy en MRI
Deze kunnen nuttig zijn als voorbereiding van chirurgie maar gelimiteerd voor diagnose.
- Cat-scan and colonoscopy detecteren enkel de heel grote nodulussen.
- MRI is (te)veel gebruikt voor endometriose and for pain in general.
- oppervlakkige endo : niet nuttig.
- cystische ovariële endometriose: niet beter dan echografie
- diepe endometriose detecteert de grotere nodulen; de informatie over darminvasie is beperkt, ook de endorectale MRI .
- MRI is de keuzetechniek voor adenomyose zowel de focale als de verdikte junctional zone
Stap3: De diagnostische laparoscopie
Klinisch onderzoek
- Subtle wordt nooit gevoeld.
- Typische endometriose wordt soms gevoeld als shots
- Cystische ovariële Endometriose wordt gevoeld zo groter dan 34 cm .
- Deep Endometriosis : detecteert enkel de grotere en lagere diepe endometriose; tijdens de menstruatie een beetje meer (zie onze artikels van de jaren 90)
Een negatief klinisch onderzoek kan NOOIT endometriose uitsluiten
Ultrasonografie
- de keuzemethode voor de diagnose van cystisch ovariële endometriose
- nutteloos voor oppervlakkige endometiose
- de accuraatheid van diepe endometriose is meer dan 90% voor de grotere en lage letsels
- voor meer info lees artikels van experten als Prof D. Timmerman van Leuven, Dr C. Exacoustos, Rome, and Dr Bazot, Parijs of de review van Van Holsbeke et al
Een negatieve echografie kan NOOIT endometriose uitsluiten
De fouten en vergissingen
De lange 7-8 jaar delay tot de diagnose
- geen vermoeden van endometriose
- niet chirurgen overdrijven medische behandeling om chirurgie te vermijden
- diepe endometriose chirurgie is moeilijk en er zijn weinig pelvische chirurgen
- niet doorverwijzen wordt niet gesanctioneerd.
- De moeilijkheid van chirurgie is niet voorspelbaar.
De fouten bij gebrek aan kennis
- Medische bahandeling gedurende jaren zonder diagnose.
- Onvolledige chirurgie bij gebrek aan ervaring. De tweede ingreep is nog moeilijker
- het niet herkennen van een kystisch geel lichaam met destructie van het ovarium
- ovarium beschadiging bij gebrek aan chirurgische vaardigheid.
- het missen van diepe endometriose.
- Veel rectum resecties zijn vermijdbaar