Beelden van endometriose en klassificatie
4 types met hun symptomen en ernst - de classificaties van endometriose zijn voorbijgestreefdDefinitiesDe binnenkant van de baarmoeder is bekleed met het endometrium dat gedurende de cyclus opgroeit en bloedt tijdens de menses.
Endometriose en adenomyosis zijn bij definitie endometrium weefsel, met klierbuizen en stroma buiten de uterus of in het myometrium
Endometriose : endometriaal stroma en klierbuizen buiten de uterus
Adenomyose : endometriaal stroma en klierbuizen in het myometrium van de uterus
Microscopie van endometriose letsels
Subtle endometriosis en diepe endometriose zijn morfologisch zeer actief . Zie links een beeld van diepe endometriose met klierbuizen in veel fibromusculair weefsel. Rechts actieve klierbuizen in diepe endometriose.
Typische endometriose hebben een uitgedoofd ‘burnth out’ aspect. Cystische ovariële endometriose bevat weinig endometrioseweefsel.
Subtle endometriose : 1-3 mm oppervlakkige letsels
Men gelooft dat deze endometriose de vroege stadia zijn na inplanting: het zijn kleine letsels (1 tot 3 mm) die macroscopisch voorkomen als witte vesikels, rode vesikels, en flame-like endometriose.
Subtle endometriose kan wel ernstige diepe endometriose verbergen en gaat vaak gepaard met typische endometriose. In de voorbeelden worden subtle endometriose letsels getoond die een diep endometriose letsel verbergen.
Subtle endometriose zijn geen ziekte en komen voor bij 80% van de normale bevolking
endo_subtle_polipoid2
laser vaporisation
still_id-PK-2007-07-07_0001
subtle
endo_deep_atyp3
subtle
endo_subtle_polipoid
polipoide letsels
still_V-J-2014-09-18_0001
subtle
endo_sup
subtle
endo_gen_white-vesicle
witte vesikels
endo_subtle_endosalp
endosalpingiose
endo_typical3
subtle
Klinische types van endometriose
Klinisch varieert endometriose van kleine oppervlakkige letsels tot grote chocoladekysten en tot invasieve endometriose.
Belangrijk is dat subtle eigenlijk geen ziekte is en dat typische, cystische, en diepe endometriose eindstadia zijn die niet evolueren naar zwaardere vormen.
Typische endometriose : 0.5-4 cm oppervlakkige letsels
Typische endometriose zijn zwarte letsels in een witte sclerotische zone, 1 tot 2 cm in diameter maar kunnen ook veel groter zijn. Deze endometriose komen ook voor op het diafragma.
Diepe endometriose komen vaak voor als typische endometriose terwijl zeer atypische vormen bestaan.
Typisch Vesicouterien
Wit sclerotisch
Kystische ovariële endometriose
Kystische ovariële endometriose zijn chocoladekysten van het ovarium, gewoonlijk 3-4 cm in diameter maar kunnen tot 15 cm groeien.
Deze cysten gaan gewoonlijk gepaard met adhesies met de bekkenwand en de andere organen.
Als therapy is stripping van de wand de voorkeurstechniek.
Medische therapie is nutteloos.
klein endometrioma
na incisie
na excisie
na toekleven
atypisch
Diepe endometriose : vaste weefseltumoren
Diepe endometriose van het rectovaginaal septum
Endometriose komt voor als vaste weefseltumoren tot 5 - 6 cm diameter, gewoonlijk in de Douglas. Deze endometriose kunnen ook klein zijn en enkel met een klinisch onderzoek tijdens de menstruatie te ontdekken. Op het linkerbeeld is duidelijk te zien hoe kort deze endometriose bij de vagina en het rectum liggen en dus pijn bij betrekkingen en bij stoelgang kunnen geven .
Andere lokalisaties in het sigmoid zijn niet klinisch voelbaar en worden gemakkelijk gemist tijdens de laparoscopie tenzij de chirurg veel ervaring heeft. Andere lokalisaties zijn tussen blaas en baarmoeder met vaak blaasirritatie en pijn bij plassen.
endo_deep-till_KB-PK-2008-04-04_0002
endo_deep_resection
endo_deep_frequency
diepte ven infiltratie
endo_deep_sur22
Klinisch onderzoek
endo_deep_localisation
plaats van voorkomen
endo_deep_diagnosis_tv2
Rectoscopie endometriose
Diepe endometriose van de vesicouteriene plooi
endo_ureter_defect3
diepe endo van ureter
endo_deep_bladder1
endo_deep_vesicvanroy_1
doorgroei in de blaas
Endometriose van het sigmoid
wordt gemakkelijk gemist : enkel een kontrastlavement kan de graad van occlusie beoordelen
rx_deep_sigma1
endo_rectosigmoid1
Adenomyose
Creëert veel verwarring
De definitie is eenvoudig : stroma en klierbuizen in het myometrium hetgeen een histologische diagnose is en dus pas na hysterectomy kan worden gesteld . Volgens men 1 of meerdere coupes maakt stijgt de prevalentie van 30 en70%.
De diagnose stellen met beeldvorming is veel moeilijker en hooguit een waarschijnlijkheidsdiagnose. Men onderscheidt 2 typen : junctional zone thickening (zie MRI foto’s re) en focale adenomyose. Het blijft een discussie tussen MRI en echografie. Mijn interpretatie is dat voor beide onderzoeken erg ervaren specialisten nodig zijn.
Men neemt aan dat het een oorzaak is van pijn en infertiliteit maar de evidentie is zwak.
Is vaak een alibi voor een hysterectomie bij chronische pijn
endo_adenomyosis1
JZ2
Ovarian remnant
Het ovarian remnant syndroom is gelukkig zeldzaam. De literatuur is bijna blanco en ik heb er maar een tiental gezien gedurende de laatste 15 jaar. Diagnose en chirurgie zijn altijd erg moeilijk.
Men moet aan het ovarium remnant syndroom denken wanneer na hysterectomie erge chronische pijn optreedt en er bij echografie(of andere beeldvormingstechnieken) een multi-cystisch ovarium gezien wordt met verdenking van endometriose. Bij laparoscopie vindt men bijna altijd een frozen pelvis met ingekapseld ovarium met de ureter die er middendoor loopt (= moeilijke chirurgie).
endo_ovarian_remnant1
endo_ovarian_remnant2
endo_ovarian_remnant4
Peritoneal pockets
Onduidelijke pathologie
Pockets in het peritoneum kunnen breed en diep zijn.
men denkt dat er een associatie met endometriose is. Excisie is de behandeling.
endo_allen1
endo_allen4
Allen en Masters
endo_gen_polpoid
endo_gen_polipoid2
hier
endo_deep_atyp11
endo_deep_atyp21
endo_gen_polpoid
endo_gen_polipoid2
hier
endo_deep_atyp11
endo_deep_atyp21
Wat is ernstige endometriose - welke classificaties ?
Ernstig heeft meerdere definities
Subtle en typische zijn klein en dus niet ernstig. Kystische kunnen grote cysten zijn met vergroeiingen en daarom volgens rAFS ernstig.
Ernstig= moeilijke chirurgie Diepe endometriose geeft het meeste pijn en is de meest moeilijke chirurgie dus zeer ernstig, (maar volgens de rAFS classificatie)
Ernstig= actieve endometriose.Microscopisch zijn subtle en diep zeer actief. Typische en Kystische are doorgaans inactief.
Classificaties
de rAFS Classificatie is een chirurgische classificatie maar zonder subtle en diep. The rAFS is de meest gebruikte classificatie maar aan herziening toe. Het is een puntensysteem met diameter van endometriose en adhesies.Meer dan 3 cm in diameter.-klassen III en IV zijn cystische ovariële endometriose met vergroeiingen.
The Leuven - rAFS classificatie. voegde subtle en diep toe aan rAFS, en klasseert deze apart.
endo_allen1
endo_allen4
Allen en Masters